نقش HIFU در پزشکی زیبایی

آنچه در این مقاله می خوانید:

• HIFU چیست؟
• تاریخچه HIFU به چه زمانی باز می گردد؟
• کاربردهای HIFU کدامند؟
• عوارض جانبی HIFU چه عوارضی هستند؟

هایفو چیست؟

HIFU یا High Intensity Focused Ultrasound  یکی از روشهای غیر تهاجمی در پزشکی امروز است. امواج به کاررفته در این تکنیک  همان امواجی هستند که در سونوگرافی و به منظور ایجاد تصویر از بافتهای عمقی تر به صورت real time  (همزمان ) استفاده میشود. باید در نظر داشت که امواج به کار رفته در هایفو ، کاربردی برای ایجاد تصویر از بافتهای مختلف ندارند، بلکه با توجه به توان بالای اموج دریافت شده در بافت، قادر به تغییر و یا نابودی سلولها در عمق کاملا مشخصی از بدن هستند.

قابل ذکر است  که در هایفو، امواج فراصوت با فرکانسی برابر 20 کیلوهرتز تا دویست مگاهرتز مورد استفاده قرار می گیرند و اگرچه این فرکانسها در رنج امواج فراصوت قرار می گیرند ولی با فرکانسی که به صورت متداول در ابزارهای سونوگرافی استفاده میشوند، اندکی متفاوت هستند. فرکانس امواج در هایفو معمولا کمتر هستند و به جای صدور امواج به صورت پالس ( امواج از گیرنده ساطع میشوند، اکوی امواج توسط گیرنده جذب و تفسیر میشود و سپس موج بعدی ارسال میشود. )، امواج به صورت مداوم ساطع میشوند. علاوه بر این از عدسی های  الکترومغناطیس عبور داده میشوند، تا امواج کانونی شده (( معنای کلمه focused) در نام هایفو) با قدرت فراوان در عمق بسیار مشخصی از بدن اثر بگذارند. و این هوشمندی در طراحی این تکنولوژی است به این صورت که پوست و بافت های سطحی بدون هیچ  آسیبی امواج را از خود عبور میدهند و امواج تازه بعد از آنکه به عمق مورد نظر دست یافتند، متمرکز میشوند و توان آنها به صورت تصاعدی افزایش می یابد.

و اما سوال اساسی آن است که امواج زمانیکه به عمق مورد نظر میرسند، چه تغییراتی در بافت ایجاد می کنند؟

هایفو عمده تاثیرات خود را در بافت با افزایش ناگهانی دما ایجاد میکند، افزایش ناگهانی دما تا 60 درجه سانتی گراد باعث دناتوره کردن ( از ریخت انداختن و دفرمه کردن) پروتئن ها  و نکروز انعقادی میشود و در حالت غایی آن باعث مرگ سلول میشود .علاوه بر آن این افزایش دمای ناگهانی باعث کاویتاسیون ( یا حفره سازی ) داخل سلول میشود که این فرآیند هم باعث افزایش فشار داخل سلول و قطعه قطعه شدن سلول و در نهایت مرگ سلول میشود. این زنجیره وقایع حتی اگر باعث مرگ مستقیم سلول نشوند، آپوپتوز را در سلول القا میکنند و از این طریق باعث مرگ سلول میشوند.

تاریخچه هایفو:

قطعا برای شما جذاب خواهد بود، اگر بدانید که استفاده درمانی از امواج  مافوق صوت به حدود 90 سال پیش باز میگردد. ایده استفاده از امواج ما فوق صوت برای مقاصد درمانی به دهه 1940 میلادی برمیگردد وظاهرا دو پزشک نورولوژیست مشهور انگلیسی به نام ویلیام و فرانسیس فرای بودند که از این شیوه برای درمان پارکینسون استفاده کردند، البته آن زمان با توجه به شرایط ترانسدیوسرها و ابزارهای آن زمان برای آنکه امواج را به عمق مورد نظر در بافت مغز برسانند، کرانیوتومی میکردند ( جمحمه راشکاف میدادند.) .

در دهه 90 میلادی و بعد از گذشتن بیش از چهار دهه از زمان برادران فرای با توجه به پیشرفت چشم گیر در توسعه و طراحی دستگاه های هایفو و ترانسدیوسرهای آنها، که استفاده از امواج هایفو در درمان بیماریها بار دیگر مورد توجه پزشکان قرار گرفت و در سال 1993 برای اولین بار و به صورت موفق در درمان کانسر پروستات به کار گرفته شد.

ورود هایفو به پزشکی زیبایی اما به سال 2008 باز می گردد که برای نخستین بار برای قوام دادن به بافتهای شل صورت مورد استفاده قرار گرفت و در سال 2009 FDA استفاده از آن را برای لیفت ابرو تایید کرد و به اینگونه بود که پای ابزار قدرتمندی به نام هایفو به پزشکی زیبایی گشوده شد.

کاربردهای HIFU کدامند؟

در پزشکی زیبایی هایفو به منظور قوام بخشی، شل شدگی پوست صورت، به منظور از بین بردن چین و چروکها در ناحیه صورت و گردن و حتی جوانساز پوست صورت و از بین بردن چربی های مقاوم به رژیم و مزوتراپی مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض جانبی HIFU چه عوارضی هستند؟

در پزشکی زیبایی به صورت معمول عوارض هایفو محدود هستند به قرمزی پوست، ادم، و احساس ناراحتی و کشیدگی در مواضع تحت درمان